Koordynator 

dr Maxim Ponomarenko

Główne kompetencje Koordynatora: kieruje działalnością Centrum i reprezentuje je na zewnątrz.

Dyscyplina: literaturoznawstwo.

Kontakt: ul. Słowiańska 8 (sala 109), 76-200 Słupsk.

e-mail: maxim.ponomarenko@upsl.edu.pl 

O Centrum

Centrum Kultury i Nauki Kazachskiej im. Abaja przy Katedrze Neofilologii zostało utworzone w dniu 23 maja 2019 r. w wyniku kilkuletniej owocnej współpracy pomiędzy Uniwersytetem Pomorskim w Słupsku i Kazachskim Narodowym Uniwersytetem Pedagogicznym im. Abaja (Abai University) w Ałmatach. Do zadań Centrum należy poszerzanie kulturowych horyzontów Polaków i mieszkańców Kazachstanu poprzez wzajemne poznawanie swoich kultur oraz współpraca naukowa, wyrażająca się m.in. w przeprowadzaniu seminariów naukowych i organizacji imprez okolicznościowych. Centrum znajduje się w sali wykładowej. Ten pomysł związany jest z chęcią, aby dać studentom możliwość poznawania nowego dla nich środowiska kulturowego i przebywania w nim na co dzień. W Centrum znajduje się wystawa fotografii oraz narodowe stroje kazachskie – damski i męski wraz z atrybutami. Zainteresowanie wzbudza systematycznie uzupełniany księgozbiór Centrum w językach polskim, kazachskim, angielskim i rosyjskim.

Historia  

Współpraca Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku z Abai University trwa już ponad osiem lat. Zapoczątkowała ją wizyta Pani Profesor dr hab. prof. zw. Saule Abiszewej oraz Pani docent Zinaidy Polak z Abai University w Ałmatach na Konferencji Naukowej Wschód-Zachód. Dialog języków i kultur w 2012 r. w Katedrze Neofilologii UP. Przyjechały one do Słupska na zaproszenie Pani Profesor dr hab. Galiny Nefaginy, prof. zw. UP. 

W dniach 13-22 kwietnia 2015 roku odbyła się kolejna wizyta Pani Profesor dr hab. prof. zw. Saule Abiszewej w Słupsku. W ramach krótkoterminowego stażu naukowego do Słupska przyjechała również 20-osobowa grupa studentów-rusycystów. W czasie spotkania z JM Rektorem UP zaprezentowano kazachski narodowy instrument muzyczny – dombrę, którą następnie uroczyście wręczono Panu Rektorowi. W tym samym dniu z udziałem JM Rektora odbyło się podpisanie pierwszej umowy o współpracy dwustronnej pomiędzy Uniwersytetem Pomorskim w Słupsku i Abai University. 

13-18 czerwca 2016 r. Rektor Elekt UP dr hab. inż. Zbigniew Osadowski, prof. UP i Kierownik Zakładu Filologii Rosyjskiej Katedry Neofilologii UP Pani Profesor dr hab. prof. zw. Galina Nefagina gościli w Abai University w Ałmatach. W ramach wizyty odbyło się spotkanie z władzami ałmatyńskiej uczelni oraz ze studentami. Omawiano m.in. perspektywy rozszerzenia dotychczasowej współpracy. 5 czerwca 2017 roku na Akademii Pomorskiej w Słupsku gościły Pani Prorektor ds. Nauki i Współpracy Międzynarodowej Abai University dr hab. prof. zw. Aktołkyn Kulsarijewa oraz Pani Profesor dr hab. prof. zw. Saule Abiszewa. W ramach wizyty podpisano kolejną umowę, dotyczącą programu „Podwójny dyplom” na studiach I i II stopnia. W październiku 2018 roku JM Rektor dr hab. inż. Zbigniew Osadowski, prof. UP ponownie gościł w Abai University na zaproszenie Rektora kazachskiej uczelni prof. dr hab. Takira Bałykbajewa. Wziął on udział w uroczystych obchodach 90-lecia Abai University jako gość Honorowy. 

Studenci i doktoranci z Kazachstanu, przebywający w Słupsku na krótkoterminowych stażach naukowych i semestralnych wymianach studenckich, zdołali rozbudzić ogromne zainteresowanie polskich studentów, egzotyczną dla nich, kulturą centralnoazjatycką. W latach 2015-2019 na UP odbyło się wiele imprez tematycznych, podczas których studenci z Kazachstanu zaznajomili  europejskich kolegów z kulturą swojego kraju: historią, literaturą, muzyką. Jedna z takich imprez, poświęcona tradycyjnemu świętowaniu nadejścia wiosny (Nauryz) odbyła się w pomieszczeniu przyszłego Centrum w dniu 3 kwietnia 2019 r. z udziałem władz UP. Zainteresowanie to nie pozostało niezauważone: już trzy lata po rozpoczęciu współpracy pomiędzy polską i kazachską uczelnią zostało przyjęte postanowienie o utworzeniu w jednej z sal wykładowych Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku gabinetu kultury kazachskiej. Studenci i magistranci Abai University wykonali ogromną pracę przewożąc eksponaty, książki i materiały dla przyszłego Centrum. Dany projekt stał się kulturalnym mostem pomiędzy dwoma państwami. 

Podpisanie umowy o utworzeniu Centrum odbyło się 23 maja 2019 r. Realizacja tego naukowo-kulturalnego przedsięwzięcia odbyła się w ramach uroczystych obchodów 50-lecia Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku. 

Fundatorem Centrum jest Kazachski Narodowy Uniwersytet Pedagogiczny imienia Abaja (Abai University) w Ałmatach. Jest to najstarsza uczelnia wyższa w Kazachstanie powstała w 1928 roku. W 1935 roku uczelnia przyjęła imię Abaja Kunanbajuły, który jednocześnie jest Patronem Centrum. Abaj (1845-1904) jest poetą, kompozytorem, filozofem, działaczem społecznym i krzewicielem oświaty, „ojcem” literatury kazachskiej, uważanym za jednego z najwybitniejszych twórców Kazachstanu. Jego pierwsze utwory powstały, gdy miał zaledwie 10 lat. Komponował także muzykę do napisanych przez siebie słów. Jego dorobek literacki obejmuje 223 wiersze, kilka poematów oraz „Słowa” – zbiór rozważań filozoficznych, moralizatorskich, religijnych i społecznych. Dzieła Abaja zostały przetłumaczone na wiele języków, niektóre z nich także na polski. W 2019 r. “Słowa” zostały wydane w języku polskim w tłumaczeniu prof. zw. dr hab. Henryka Jankowskiego z UAM w Poznaniu. W 1996 r. poemat „Masgut” i wiersz „Oczu moich źrenico” zostały opublikowane w „Przeglądzie Orientalistycznym” w tłumaczeniu Małgorzaty Łabęckiej-Koecherowej z oryginału (nr 3-4 (179-180) 1996). Wiersze poświęcone porom roku zostały przetłumaczone przez Eugeniusza Józefa Kucharza („Wiersze. Pory roku”, wyd. Patricianum, Katowice 2017). 

Od 2019 r. w Centrum pod Patronatem Honorowym Ambasady Kazachstanu w Polsce co roku odbywają się Międzynarodowe Seminaria Naukowe pt. Czytanie Abaja: dzieje i perspektywy kultury Kazachstanu w przestrzeni euroazjatyckiej. W Katedrze Neofilologii UP w latach 2015-2023 w ramach programów studenckiej wymiany semestralnej, stażu naukowego oraz podwójnego dyplomu studiowało ponad 500 osób z Abai University oraz innych kazachskich uczelni.